KAMATI YA BUNGE YA BAJETI YAAHIDI KUUPA MSUKUMO MRADI WA EACOP

Wajumbe wa Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Bajeti wakiwa katika eneo la
Chongoleani wilayani Tanga Mkoa wa Tanga ambapo kunajengwa kituo
kitakachotumika kupokea, kuhifadhi na kusafirisha mafuta ghafi kutoka
Uganda.

Mwenyekiti wa Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Bajeti, Mhe. Oran Njeza
akizungumza mara baada ya Wajumbe wa Kamati hiyo kutembelea kituo
kitakachotumika kupokea, kuhifadhi na kusafirisha mafuta ghafi kutoka
Uganda kilichopo eneo la Chongoleani wilayani Tanga Mkoa wa Tanga.
Kulia kwake ni Mkuu wa Mkoa wa Tanga, Batilda Burian na kushoto kwake
ni Naibu Katibu Mkuu wa Wizara ya Nishati, Dkt.James Mataragio.

Na Mwandishi Wetu 

Wajumbe wa Kamati ya Kudumu ya Bunge ya Bajeti leo wamekagua

utekelezaji wa mradi wa Bomba la Mafuta Ghafi la Afrika Mashariki

(EACOP) katika kituo kitakachotumika kupokea, kuhifadhi na kusafirisha

mafuta ghafi kutoka Uganda ambapo wameahidi kuzidi kuupa msukumo mradi

huo wa kimkakati katika mageuzi ya kiuchumi.

Mara baada ya kukagua kituo hicho kilichopo Kata ya Chongoleani

wilayani Tanga, Mkoa wa Tanga, Mwenyekiti wa Kamati ya Kudumu ya Bunge

ya Bajeti, Mhe. Oran Njeza amesema Kamati hiyo ambayo inasimamia

mipango na uchumi wa nchi imeona mradi wa EACOP una umuhimu kiuchumi

hivyo wataendelea kuupa msukumo mkubwa ili ukamilike kwa wakati.

Kamati hiyo imempongeza, Rais, Mhe. Dkt. Samia Suluhu Hassan kwa

mabadiliko ya kiuchumi anayoyafanya kupitia utekelezaji wa miradi

mikubwa ya kimkakati kama wa EACOP ambayo inaendana na jinsi dunia

inavyokwenda kwa sasa.

"Mradi mkubwa kama wa EACOP haukutegemewa kufanyika kwenye nchi za

kiafrika lakini maono ya Viongozi Wakuu wa nchi Uganda na Tanzania

yamepelekea mradi huu kufanyika ili kuwezesha mafuta sasa kusafirishwa

kwa njia ya mabomba ambayo pia yanasaidia katika ulinzi wa mazingira."

Amesema Mhe. Njeza

Aidha, Kamati hiyo ya Bajeti imeitaka Wizara ya Nishati kuweka

kipaumbele katika ujenzi wa mabomba yakayosafirisha nishati za aina

mbalimbali kama vile Gesi na Mafuta na hivyo kuifanya Tanzania kuwa

kituo cha usafirishaji wa nishati hizo barani Afrika.

Vilevile, Kamati imeliagiza Shirika la Maendeleo ya Petroli Tanzania

(TPDC) kuongeza nguvu ya kuutangaza mradi huo ili wananchi wafahamu

jinsi Serikali inavyoendelea kutekeleza miradi yake.

Mkuu wa Mkoa wa Tanga, Balozi Dkt. Batilda Burian amesema kuwa mradi

wa EACOP unafaida mbalimbali katika mkoa huo ikiwemo kutoa ajira

takriban 900, kuongeza mzunguko wa fedha, kuongeza fursa za biashara

ikiwemo katika kituo cha kupokelea, kuhifadhi na kusafirikisha mafuta

kilichopo Chongoleani Tanga, kuuza rasilimali kama vile simenti na

kupata mapato mbalimbali kupitia ushuru.

Ametilia mkazo masuala ya afya na usalama pahala pa kazi katika miradi

mbalimbali nchini ambapo ameipongeza EACOP kwa kutekeleza suala hilo

kwa ufanisi ambapo katika masaa zaidi milioni mbili waliyofanya kazi

hakuna ajali iliyotokea kwenye maeneo yao ya kazi.

Awali, Naibu Katibu Mkuu Wizara ya Nishati, Dkt. James Mataragio

alisema mradi wa EACOP ni wa kielelezo na kimkakati kutokana na

faida zake mbalimbali ikiwemo kuongeza mapato ya nchi katika kipindi

cha ujenzi na uendeshaji kwa kiasi cha shilingi trilioni 2.3, kutoa

ajira kwa watanzania ambapo mpaka leo umeajiri takriban wananchi

7,584 huku ajira hizo zikitarajiwa kuongezeka.

Aliongeza kuwa, kampuni 146 za kitanzania zimehusika kutoa huduma

mbalimbali kwenye mradi na kunufaika kwa takriban Dola za Kimarekani

milioni 246 na pia mradi umepelekea kufanyika kwa manunuzi ya Dola za

Marekani milioni 462 pamoja na vijana wa kitanzania kupata mafunzo ya

teknolojia mbalimbali ambapo ujuzi huo watautumia kwenye miradi

mingine ya ujenzi wa mabomba kuelekea nchini Kenya na Zambia.

Alitaja wanahisa wa mradi huo kuwa ni Kampuni ya Total Energies ya

Ufaransa (62%), CNOOC ya China (8%), Kampuni ya Mafuta ya Uganda (15%)

na Shirika la Maendeleo ya Petroli Tanzania (15%).

Alisema, kwa ujumla mradi unaendelea vizuri na sasa umefikia asilimia

39.2 huku baadhi ya kazi zikikamilika kwa asilimia 100 huku ujenzi wa

kiwanda cha kuwekea mabomba mfumo wa kuhifadhi joto cha Sojo ukifikia

asilimia 90 na katika eneo la Chongoleani mradi umefikia asilimia

takriban 40 na kueleza kuwa mradi unatarajiwa kukamilika mwezi Juni

mwaka 2026.

Alieleza kuwa, Serikali inashirikiana vizuri na wanahisa wengine

kuhakikisha mradi unakamilika kwa wakati na Serikali ya Tanzania

imekamilisha kuchangia mtaji wake kama mwanahisa ambapo mpaka leo

Serikali.imechangia Dola za Marekani milioni 308 ambayo ni sawa na

asilimia 100 ya kiwango ambacho ni cha awali cha gharama za ujenzi kwa

asilimia 15 ya hisa za Tanzania.

Kuhusu utwaaji wa ardhi ya mkuza wa EACOP kwa upande wa Tanzania

alisema kuwa imekamilika kwa asilimia 99.2 na asilimia iliyobaki

inatokana na sababu mbalimbali ikiwemo masuala ya mirathi. Amesema

kuwa kwa upande wa Uganda mradi huo pia unaendelea vizuri.